«نوبل ادبیات به ادبیات»

نویسنده نروژی رمان‌ها و داستان‌های کوتاه و خالق نمایشنامه‌های پینترسک به دلیل «دادن صدا به ناگفتنی‌ها»  پنجشنبه 13 مهر ماه توسط داوران نوبل ادبیات با دریافت این جایزه تحسین شد.بعداز ظهر پنجشنبه ۱۳ مهر جایزه نوبل ادبیات به نویسنده ۶۴ ساله نروژی، یون فوسه، «به خاطر نمایشنامه‌ها و نثرهای بدیعش که به ناگفتنی‌ها صدا می‌دهد» تعلق گرفت.

فوسه سال ۱۹۵۹ در ساحل غربی نروژ به دنیا آمد و در«استراندبارم» بزرگ شد. او در ۷ سالگی یک تصادف نزدیک به مرگ را تجربه کرد که خودش آن را مهم‌ترین تجربه کودکی و تجربه‌ای می‌خواند که از او یک هنرمند آفرید. در نوجوانی او به سمت موسیقی گرایش داشت اما بعد به نوشتن روی آورد.
وی اولین رمانش را با عنوان «قرمز، سیاه» سال ۱۹۸۳ منتشر کرد .زبانی که یون سوفه برای روایت کردن انتخاب می کند زبلان دقیق و عریانی است .او یا ازدم های تنها حرف می زند یا از زوج های مشکل دار که معمولا آنها را در صحنه های سرد و اغلب ساحلی نشان می دهد.

«سودا »و« بی خوابی» از جمله رمان های یون فوسه هستند و «زمستان » ،«کسی خواهد آمد»و «من باد هستم » ازنوشته های تلخ او برای تئاتر است .این نوشته ها هستند که فوسه را به یکی از چهره ها و زبان های زیبا و مبتکر ادبیالت نو نروژ به طور کلی ادبیات اسکاندی ناوی و صحنه جهانی  تبدیل کرده است .

آندرس اولسون، رییس کمیته نوبل ادبیات پس از معرفی وی به عنوان برنده امسال گفت: آثار عظیم او، در ژانرهای مختلف، شامل حدود ۴۰ نمایشنامه و شمار زیادی رمان، مجموعه شعر، مقاله، کتاب کودک و ترجمه است. فوسه ریشه زبان و ماهیت پیشینه نروژی خود را با تکنیک‌های هنری مدرنیسم ترکیب می‌کند.

ژاک تستارد، ناشر کتاب‌های فوسه، با شنیدن این خبر از وی به عنوان نویسنده‌ای استثنایی یاد کرد است که توانسته روشی کاملاً منحصر به فرد برای نوشتن داستان بیابد. وی افزود: برای همین است که سسیلی سینس ویراستار نروژی او به تازگی در مصاحبه ای گفته اگر کتابی از یون را باز کنید و چند سطر بخوانید، متوجه می‌شوید که کس دیگری نمی‌تواند نویسنده آن باشد.
تستارد افزود: داستان‌های او افسون کننده و عرفانی است و ریشه در چشم‌انداز آبدره‌های جغرافیایی دارد که او در آن رشد کرده و بالیده است. بسیار مهم است که او به زبان نینورسک یا نروژی جدید که زبان اقلیت نروژ است می‌نویسد، که کار او را به عملی سیاسی بدل می‌سازد. وی نمایشنامه‌نویس و شاعری توانمند هم هست و ذهنی باورنکردنی دارد. انتخابی بهتر از این ممکن نبود.

پس از اعلام نام این نویسنده، فوسه در بیانیه‌ای گفت: دستپاچه شدم و تا حدودی هم ترسیده‌ام. من این را جایزه‌ای می‌دانم به ادبیاتی که در وهله اول هدفش ادبیات است، بدون ملاحظات دیگر.

یون فوسه از چیزهایی می نویسد که در درونمان هستند اما نمی خواهیم انها را ببینیم یا بشناسیم.منظور نگرانی های درزونی و زندگی هایمان هستند که کاملا محافظه کارانه شده اند .یون دقیقا اینها را برای روایت کردن انتخاب کرده است.

به قلم انسیه بهبودی