عصری با زنان نویسنده با حضور فائضه غفار حدادی
روز پنجشنبه ۴ اسفند برنامه عصری با زنان نویسنده با حضور فائضه غفار حدادی بهعنوان مهمان از ساعت ۱۰ تا ۱۲ در سالن صفارزاده حوزه هنری به میزبانی باشگاه ادبی بانوی فرهنگ برگزار شد. غفار حدادی که اهالی ادبیات بیشتر او را بهعنوان یک روایتنویس میشناسند، درباره دغدغهها و سختیهای نوشتن و اینکه چگونه بهتر بنویسند با اعضای بانوی فرهنگ در جلسه صحبت کرد.
وی خاطرنشان کرد: وقتی میخواهم چیزی بنویسم، مخاطب را به مثابه یک انسان در نظر میگیرم. این را در تمامی کارهایم لحاظ میکنم و به این قائل نیستم که برای مرد یا زن مینویسم. اما گروه سنی و اعتقادات را در نظر میگیرم. مثلاً در “شبیه” برای باورمندان به ظهور نوشتم. در پسزمینه ذهنم این را لحاظ میکنم که فردی که میخواهد این کتاب را بخواند باورمند به ظهور است.
غفار حدادی درباره نگارش کتاب “به من دست نزن” اظهار کرد: وقتی این کتاب را نوشتم، یعنی دارم از تجربه زیسته خودم مینویسم. وقتی دارم این کار را میکنم، ناخودآگاه زنانه مینویسم. معتقدم که کار باید برای مخاطب ارزش افزوده داشته باشد. با این اوصاف احساس میکنم مخاطب مرد هم وقتی این کتاب را بخواند خسته و دلزده نمیشود.
نویسنده کتاب خط مقدم در پاسخ به این سوال که چهطوری از تجربه زیستهمان بنویسیم و نگاه ما به اطراف چگونه باشد گفت: این سوال دو بخش دارد. آیا میخواهیم تجربه زيسته کسب کنیم بعد بنویسیم یا تجربه زیسته داریم و بعد می خواهیم بنویسیم. مثلاً در “دهکده خاک بر سر” به یک سفری رفتم و بعد آن تجربه را نوشتم. مادری که در اسپانیا هست و کرونا را تجربه میکند، به اتفاقاتی مبتلا است که من دارم در ایران تجربه میکنم. با هم دغدغه مشترک داریم، مثل اربعین. خیلیها این مسیر را گذراندند؛ اما تو چه میخواهی بنویسی؟ چه باید بنویسی تا کارت این ارزش را داشته باشد که دیگران آن را بخوانند.
متفاوت و عمیقتر دیدن، کنجکاوی و بازیگوشی در حین واقعه، یادداشت برداری در صحنه، جسارت نوشتن و استفاده از تکنیکهای روایت از جمله نکاتی است که باید به آن توجه کرد.
وی افزود: کتاب “برای میلگردها سعدی بخوان” درباره بازدید از معدن چادرملو در یزد است. خیلیها از این معدن بازدید کردند و جرات و جسارت قلمبرداشتن و نوشتن را نداشتند. باید همیشه خودمان را عادت دهیم که متفاوت نگاه کنیم. کمی دیدنیها را طنز، درسآموز و انیمیشنطور ببینیم. یکسری چیزها نیاز به یادداشتبرداری دارد. باید طوری بنویسید که مخاطب به آن فکر کند. به ما گفتند معدن را ببینید و لازم نیست چیزی بنویسید. فقط ما چهار خانم یعنی من، خانمها سارا عرفانی، فاطمه سلیمانی و زینب عرفانیان میتوانستیم وارد معدن شویم و بعد روایت کنیم. باید یک لطافتی در نوشتن میداشتیم و همینطور هم شد. شاید اگر یک مرد مینوشت، کمی خشک مینوشت.
غفار حدادی تصریح کرد: گفتن از حریم شخصی خودت مثل خونی است که در رگهایت جاری است. اگر این خون در اثرت نباشد، خواننده پس میزند. اگر یک خانم میخواست تجربهای مثل تجربه آقای خسرو باباخانی را روایت کند، قطعا نمیتوانست. ار طرفی باید برای خودمان حریم داشته باشیم و باید خودمان این حریم را تعریف کنیم، نه جامعه. هر کس براساس ملاحظات خودش، خانواده و هم کسوتهایش این کار را میکند. اگر این تعریف را نداشته باشید، وسط نگارش مسیر را گم میکنید.
نویسنده کتاب یک محسن عزیز تصریح کرد: زنان برای نوشتن خیلی چالش دارند. وقت منظم پیدا نمیکنند. وقتی که همسر و مادری، حتی موقعی که فرزندی، اولویتها فرق میکند. اگر سبک زندگی یک زن ایرانی مسلمان روایت نشود، نوشته نشود و خوانده نشود به سرعت از بین میرود. وقتی باید چیزی بنویسی که مخاطبت متفاوت است، باید با تمام هنر بنویسی؛ بهطوری که خوانندهای که برخلاف چیزی که میاندیشی فکر میکند، با آن ارتباط بگیرد و همذاتپنداری کند. این هنر راوی است. ما باید این هنر را داشته باشیم.
غفار حدادی در پایان گفت: هر کس از یک مسیر به یک هدف میرسد. هدف یکسان است و مسیرها متفاوت. خیلی در حوزه تئوریها و آموزش روایتنویسی کتاب نخواندهام. اما ده سال هر ماه همشهری داستان میخواندم. درواقع مثل دندانساز تجربی هستم. خیلی در حوزه روایتنویسی کتاب نخواندم. هر کسی فرمت وجودیاش فرق میکند. راههای رسیدن به روایت محدود نیست. پتانسیلها و ذهنها متفاوت است. اینها تفاوتهای فردی هستند؛ اما حتماً باید در این راه ثابتقدم، مصر و جوینده باشید. ضرورت روایت را مدام برای خودتان گوشزد کنید. مسیر سختی در پیش داریم. این ضرورت روایت است که امروز در جنگ روایتها هستیم. امروز روایت از چیزی که اتفاق میافتد جلو افتاده. چیزی که نشان داده میشود انگار حقیقی است، نه آن چیزی که وجود دارد. اصالتِ روایت دارد از اصالت واقعیت جلو میافتد و هر کدام از ما در این مسیر سربازانی هستیم که با تأسی از حضرت زینب باید راویان خوبی برای جبهه حق باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید